Rosende, Santa María de
Freguesía aneja de Santa Cecilia de Freán e pertencente ao arciprestado de Saviñao. No ano 1991 contaba con 99 habitantes agrupados nas entidades de Bustelo, Corveixe, Madredauga, Pumar, Sabariz, Santa María, Sobrado, A Veitureira, Vilatiñosa e Vilaravides, sendo a densidade media, para o mesmo ano, de 17’6 hab./Km2. Nun documento da igrexa de Lugo do ano 916 lese ” ecclesia de Sancto Petro in vila Corveise“, aínda que non é segura a súa identificación co lugar de Corveixe pertencente a esta freguesía. Outros documentos falan de ” Corvasia” e ” Corveiga“, como lugar incluído en terras de Lemos e en territorio do antigo mosteiro de Atán alá polos séculos VIII e IX. É de supoñer que nos seus principios fose unha comunidade familiar, agregada máis tarde a Santo Estevo de Atán e logo a San Vicente de Pombeiro. A arquitectura civil ten varias casas blasonadas dentro da parroquia: Casa de Ribas (século XVIII) e Casa Señorial de Rosende. No lugar de Corveixe atópase un bo xacemento da cultura castrexa.